اگر اهل درگیری با دنیای کلاه کاسکت باشید عناوینی مانند استاندارد DOT و ECE را دیده یا شنیدهاید، بسیاری از ما اما مطلع نیستیم که این عناوین چه هستند، این استانداردها چه نوعی از کارایی دارند، تا چه اندازه مهم هستند و بود و نبود آنها چه فرق میکند. در این مقاله با بررسی استاندارد کلاه کاسکت، به توصیف این مفاهیم پرداخته و برای شما شاخصه‌های یک کلاه کاسکت استاندارد را توصیف و تبیین میکنیم.
یادتان باشد که استاندارد کلاه کاسکت بر اساس تصادفات منجر به آسیب و مرگ طی سالیان شکل گرفته و در واقع دانش انباشت شدهای از ایمنی در آن نهفته است. هرگز نمیتوان موضوع استاندارد را امری ذهنی یا غیر جدی در نظر گرفت، استانداردها بر اساس قوانین طبیعت و با قطعیت تولید میشوند و دانش بسیار پیچیدهای از ریاضی، فیزیک و هندسه در آنها به کار میرود.
این نکته را در نظر داشته باشید که مهمترین شاخصه‌های استاندارد در دنیا را آمریکا و اروپا تعیین میکنند. آنها با تعریف مولفه‌هایی این فرصت را به مشتریان میدهند که وقت خرید یک کلاه کاسکت از ایمنی مطمئن باشند، برای این کار هر تولید کنندهای که در آمریکا یا در اروپا در حال تولید کلاه کاسکت است، باید لزوما گواهینامه‌هایی برای امکان ارائه محصول به بازار را داشته باشد.
استاندارد DOT چیست و کدام شاخصه‌های کلاه کاسکت را ارزیابی میکند؟
بسیاری D.O.T را استاندارد کلاه کاسکت میدانند، حال آنکه DOT یک دپارتمان صادر کننده استاندارد است و نه خود استاندارد. وقتی به معنای DOT رجوع میکنید، با این عنوان روبهرو میشوید، Department of Transportation یعنی دپارتمان یا بخش حمل و نقل، اما این دپارتمان کدام شاخصه‌های را تایید کرده و گواهینامه صادر میکند؟
آنچه که اساسا در آمریکا استاندارد کلاه کاسکت را معین میکند FMVSS 218 نام دارد. این عنوان به استاندارد فدرال ایمنی موتور در آمریکا اشاره دارد. FMVSS 218 اما، بر اساس مطالعات پیاپی دربارهی ایمنی تعیین شد و سه شاخصه اصلی برای آن به دست آمد.
سه شاخصه اصلی استاندارد مذکور این‌ها است: یک) کلاه کاسکت استاندارد باید ضربه‌ی وارد شده را بتواند کنترل کند. دو) کلاه کاسکت چه میزان جذب انرژی میکند؟ وقتی میگوییم جذب انرژی یعنی کلاه کاسکت تا چه اندازه میتواند در برابر انرژی وارد شده با معیار فشار و جرم، توان مقاومت دارد و سه) کلاه در برابر نفوذ شی خارجی چه میزان مقاومت نشان میدهد.
برای ارزیابی استاندارد کلاه کاسکت DOT، آزمایشهای بسیار جدی انجام میدهد. به طور مثال برای ارزیابی نفوذ شی خارجی، شی که توانایی سوراخ کردن دارد را بر بخشهای مختلف کلاه کاسکت ارزیابی میکنند تا امکان رد شدن این شی از پوسته کلاه بررسی شود.
این آزمایش‌ها مکررا بر تعدادی از کلاه‌های تولیدی یک برند انجام شده و نهایتا گواهینامه‌ی DOT صادر میشود. اگر پروسه بررسی و آزمایش این شاخصه‌ها را بررسی کنید و مدارک مرتبط با آن را ارزیابی کنید، درمییابید، آنچه که نشان DOT را با خود دارد، واقعا یک کلاه استاندارد است.
مشکلی اما همیشه وجود دارد و آن هم کپی کردن نشانها است، حتی وقتی برچسب‌های خاصی تولید شد که امکان کپی آنها دشوار بود، باز هم شرکتهای تولید کننده کلاه کاسکت‌های تقلبی دست برنمیداشتند، از این رو سازمان ایمنی فدرال آمریکا تولید کنندگان را موظف کرد که برای هر محصول تولیدی خود یک برچسب مجزا استفاده کنند، که شامل کد مستقل همان کلاه است.
به عکس زیر نگاه کنید، شکل استاندارد کلاه کاسکت با برچسب DOT از این قاعده پیروی میکند:
استاندارد ECE کلاه کاسکت
ECE مخفف این کلمه است: Economic Commission for Europe به معنای، کمیسیون اقتصادی اروپا. این کمیسیون در سال ۱۹۵۸ و بر اساس توافقنامه سازمان ملل ایجاد شد. بخش 22.05 به مقررات خاصی اشاره دارد که استانداردهای آزمایش در آن توضیح داده شده است.
استاندارد کلاه کاسکت از نوع ECE که در ۴۷ کشور پذیرفته شده است، از چند جهت مشابه استاندارد DOT است، به عنوان مثال مانند استاندارد DOT، دید محیطی موتور سوار وقت استفاده از کلاه کاسکت باید از طریق قوس ۱۰۵ درجه از خط وسط کلاه کاسکت شکل گرفته باشد. همچنین، شرایط خارجی و ایمنی کلاه کاسکت و نیز الزامات برچسب، همان است که در DOT اهمیت دارد.
آزمایش پرتاب کلاه بر شی فلزی برای بررسی اندازهگیری فشار پذیری، آزمایش نگهدارنده‌های کلاه وقت ضربه و نیز مکانیزمهای نگهدارنده سر در درون کلاه نیز به خوبی در این استاندارد کلاه کاسکت، بررسی میشود و نهایتا سیستم باز شدن سریع بندچانه نیز به خوبی در این استاندارد ارزیابی میشود.
در مواردی جزئی این استاندارد با استاندارد DOT تفاوت دارد، مثلا وقتی مقاومت در برابر اصطکاک بررسی میشود، روش آزمایش در این دو استاندارد متفاوت است، اما شاخصه‌های در هر دو ثابت است. یادتان باشد که تفاوت در نحوه آزمایش به معنای تفاوت در کیفیت و شاخصه‌های سازندهی یک کلاه کاسکت نیست. فقط روش‌های آزمایش در گواهینامه مختلف اروپایی و آمریکایی متفاوت است.
یک شرکت ترجیح میدهد برای بررسی یک معیار از نوعی آزمایش استفاده کرده و دیگری، ترجیح متفاوتی دارد. استاندارد ECE هم قدمت دارد و میتوان به خوبی بر مولفه‌ها و شاخصه‌های آن از منظر ایمنی تکیه کرد.
توجه کنید 99% استاندارد کلاه کاسکت‌های موجود در ایران از دو نوع ECE و DOT است که همانطور که گفتیم تفاوت خاصی بین این دو استاندارد وجود ندارد. نکته مهم این است اگر کلاهی که می‌خرید حتماً و حتماً یکی از این دو استاندارد را داشته باشد.
استاندارد Snell
بنیاد یادبود اسنل یک سازمان خصوصی و غیرانتفاعی است که در سال ۱۹۵۷ به منظور بهبود ایمنی کلاه کاسکت تشکیل شد. اسنل فراتر از رویکرد تنظیم استاندارد دولتی است و برای کمک به تولیدکنندگان در توسعه کلاه ایمنی با ارائه آزمایشهای در دسترس آنها، میتواند حین تولید کلاه، از یک تولید کننده به خوبی حمایت کند.
تولید کننده‌های نمونه کلاه کاسکت را برای آزمایش با استفاده از تست‌های استاندارد بنیاد، به اسنل ارسال میکنند. اگر کلاه کاسکت تمام آزمایشات را پشت سر بگذارد، گواهینامه استاندارد اسنل که M2010 نامگذاری شده را دریافت میکند و سازنده می تواند کلاه کاسکت را با گواهی اسنل برچسب گذاری کند.
لازم به ذکر است، اگر نوعی از کلاه کاسکت مورد تایید اسنل قرار گرفت، تولید کننده دیگر به هیچ عنوان اجازه ندارد که حین تولید، حتی کوچکترین تغییری در تولید ایجاد کند. پس از اینکه کلاه کاسکت وارد بازار میشود، اسنل باز هم به صورت تصادفی بخشی از تولیدات عرضه شده را به آزمایشگاه میبرد تا اگر تولید کننده تخطی کرده باشد، عرضه متوقف شود.
آیا کلاه کاسکت‌های موجود در ایران دارای استانداردهای کافی هستند؟
اگر از فروشگاههای معتبر خریداری کنید، تقریبا مطمئن هستید که همه کلاه‌ها از استاندارد کافی برخورداند، اگر به فهرست کلاه کاسکت‌ها را نگاه کنید، میبینید که غالب آنها در فروشگاههای معتبر شاخصه ECE و DOT را دارا هستند، چرا که غالب این محصولات از دوبی و ترکیه وارد شده و آنها نیز کلاه کاسکت را از آمریکا یا اروپا خریداری میکنند.
بیشتر کلاه کاسکت‌های استاندارد موجود در بازار ایران اما دارای نشان DOT هستند، چرا که معمولاً مشتریان ایرانی کلاه کاسکت تولید آمریکا را می‌پسندند، از این رو میتوان گفت که شما نباید نگران خرید کلاه استاندارد در ایران باشید، هرچند هنوز هم فروشگاههای غیر معتبری هستند که به فروش انواعی از کلاه کاسکت‌های تقلبی مشغول‌اند، اما راهکارهای اشاره شده بر روی برچسب‌ها شما را از هر نوع نگرانی دربارهی ایمنی‌تان رها خواهد کرد.
یک نکته مهم در خرید کلاه این است که بسیاری از شرکت‌ها برای به هم نخوردن دیزاین کلاه کاسکت، نشان استاندارد را بر روی کلاه درج نمی‌کنند. برای اینکه مطمئن شوید آن کلاه کاسکت استاندارد مربوطه را دارد باید به دفترچه‌های درون جعبه مراجعه کنید. البته راه هوشمندانه‌تر چک کردن سایت اصلی آن شرکت است.
در این مقاله سعی شد با معرفی شاخصه‌های اصلی استاندارد کلاه کاسکت، به این موضوع پرداخته شود که کدام گواهینامه‌ها در دنیا موجود هستند و چگونه شرکت تولیدی خود را به داشتن این نوع از استاندارد ملزم میدانند. آنقدر موضوع ایمنی کلاه کاسکت در دنیای غرب اهمیت دارد، که میتوان به جرات گفت، حتی یک کلاه کاسکت غیر ایمن نیز در این کشورها تولید نمیشود و اگر میشود، امکان حضور در بازار جهانی را نخواهد داشت.
برای خرید انواع کلاه کاسکت استاندارد می‌توانید به فروشگاه استار سیکلت مراجعه کنید.
منبع:
دیدگاه خود را بنویسید